Ўзбекистонда “Шажара” ахборот тизими йўлга қўйилади

Ўзбекистонда “Шажара” ахборот тизими йўлга қўйилади

21 ноябрь 2025

Президент Шавкат Мирзиёев 21 ноябрь куни интеллектуал мулк, архив иши ва юридик таълим соҳаларини ислоҳ қилишга қаратилган таклифлар тақдимоти билан танишди. Унда Ўзбекистонда архив ишини модернизация қилиш ва рақамлаштириш бўйича кенг кўламли вазифалар белгилаб берилди.

Бугунги кунда мамлакат архивларида 16 миллиондан ортиқ ҳужжат тўплами, шу жумладан 1,3 миллионта қимматли ва ноёб ҳужжат сақланмоқда. Бироқ ҳужжатларни рақамлаштириш суръати ҳозирча йилига атиги 2 фоизни ташкил этаётгани таъкидланди.

Шундан келиб чиқиб, 2030 йилга қадар архив фондининг рақамлашув даражасини 60 фоизга етказиш, қимматли ва ноёб ҳужжатларни эса тўлиқ рақамлаштириш вазифаси қўйилди.

Давлат раҳбари томонидан белгиланган устувор йўналишлар қуйидагилардан иборат:

  1. Ягона миллий архив ахборот тизимини шакллантириш.
    Соҳадаги барча ахборот тизимлари ягона платформага бирлаштирилиб, ҳужжатларни сақлаш ва бошқаришнинг марказлашган механизми яратилади.
  2. RFID технологиясини жорий этиш.
    Архив ҳужжатлари радиочастотали идентификация (RFID) белгилар орқали ҳисобга олиниб, уларнинг ҳаракати ва сақланиши тўлиқ онлайн кузатилади.
  3. Сунъий интеллектни ҳужжатларни таснифлаш жараёнига интеграция қилиш.
    СИ технологиялари асосида ҳужжатларнинг тури, мазмуни ва тегишлилиги автомат равишда аниқланади, бу эса иш самарадорлигини сезиларли оширади.
  4. Туман ва шаҳар архивлари вазифаларини ҳудудий архив бошқармаларига ўтказиш.
    Архивларни бошқариш тизими оптималлаштирилиб, ҳудудий даражада ягона бошқарув амалиёти жорий этилади.

Тақдимотда аҳолининг шахсий манфаатларини ҳамда рақамли хизматларга бўлган талабни инобатга олган ҳолда “Шажара” ахборот тизимини йўлга қўйиш таклифи билдирилди. Янги сервис фойдаланувчиларга:

  • ўз шажараси тўғрисида маълумот шакллантириш;
  • туғилиш, никоҳ ва ўлим каби актлар ҳақидаги маълумотларни олиш;
  • генетик маълумотлар асосида узоқ қариндошларни аниқлаш имконини беради.

Ислоҳотлар натижасида архив ҳужжатларига ишлов бериш тезлашади, ноёб ҳужжатларнинг сақланиши кафолатланади, аҳоли ва тадбиркорлик субъектлари учун электрон хизматлар кенгаяди.

Президент таъкидлаганидек, рақамлаштириш соҳасида белгиланган вазифаларни тизимли амалга ошириш архив тизимида самарадорликни ошириб, фуқароларга кўрсатиладиган хизматларни янада қулай ва тезкор бўлишига хизмат қилади.

Поделиться:
Единый портал интерактивных государственных услуг
Национальный правовой информационный центр